Od stycznia ZUS przyjmuje wnioski o świadczenie wspierające. Tylko do 30 września w całym kraju do ZUS-u wpłynęło 68,8 tys. wniosków, a do osób z niepełnosprawnością trafiło łącznie ponad 1,2 mld zł.
Osoby z niepełnosprawnością w ramach świadczenia wspierającego mogą otrzymać z ZUS-u co miesiąc od 713 zł do 3919 zł. Zainteresowanie tą formą pomocy jest bardzo duże. Do 30 września do ZUS-u wpłynęło 68,8 tys. wniosków o świadczenie wspierające. Najwięcej od mieszkańców województwa małopolskiego – 12,3 tys. i podkarpackiego – 7,6 tys. Trzecie miejsce zajmuje województwo kujawsko-pomorskie i zachodniopomorskie, gdzie takich wniosków wpłynęło po 4827. Łączna kwota wypłat wyniosła ponad 1,2 mld zł, w kujawsko-pomorskim 80,4 mln zł- informuje Krystyna Michałek, regionalna rzeczniczka prasowa ZUS w województwie kujawsko-pomorskim.
O świadczenie wspierające mogą ubiegać się osoby z niepełnosprawnością, które: ukończyły 18 lat, są obywatelami Polski, państw UE lub EFTA, albo przebywają w Polsce legalnie i mają dostęp do rynku pracy. Muszą także mieszkać w Polsce i posiadać decyzję wojewódzkiego zespołu ds. orzekania o niepełnosprawności (WZON), w której potrzebę wsparcia określono na poziomie od 70 do 100 punktów.
Ważna jest kolejność składania dokumentów o świadczenie wspierające
Prawo i wysokość świadczenia wspierającego ustalane są przez ZUS na podstawie decyzji wojewódzkiego zespołu ds. orzekania o niepełnosprawności, dlatego, aby otrzymać świadczenie, najpierw trzeba złożyć wniosek do WZON o wydanie decyzji ustalającej poziom potrzeby wsparcia.
Po uzyskaniu decyzji, w której WZON ustali liczbę punktów potrzeby wsparcia na uprawniającym poziomie, trzeba poczekać, aż decyzja stanie się ostateczna i dopiero wtedy można złożyć do ZUS-u wniosek o przyznanie świadczenia wspierającego. Decyzja staje się ostateczna po upływie 14 dni od dnia jej doręczenia, pod warunkiem że nie zostanie złożony wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy. W sytuacji, gdy taki wniosek zostanie złożony, WZON po jego rozpatrzeniu wyda decyzję, która stanie się ostateczna w dniu jej wydania.
Prawidłowa kolejność instytucji, do których składany jest wniosek, jest bardzo ważna. Jeśli osoba z niepełnosprawnością najpierw złoży do ZUS-u wniosek o świadczenie wspierające, a nie będzie miała wydanej decyzji przez WZON o ustaleniu poziomu potrzeby wsparcia, albo decyzja nie będzie jeszcze ostateczna, to ZUS pozostawi taki wniosek bez rozpatrzenia.
Jak i kiedy złożyć wniosek do ZUS-u
Osoby, które posiadają ostateczną decyzję wojewódzkiego zespołu ds. orzekania o niepełnosprawności o potrzebie wsparcia, mają 3 miesiące na złożenie wniosku do ZUS-u o ustalenie prawa do świadczenia wspierającego. Wówczas Zakład przyzna je z wyrównaniem od dnia, od którego WZON ustalił uprawniającą liczbę punktów potrzeby wsparcia lub od daty wskazanej przez wnioskodawcę. Jeśli wniosek wpłynie po tym terminie, to świadczenie będzie przyznane od miesiąca złożenia wniosku do ZUS-u.
Nie wszyscy będą mieli prawo do świadczenia wspierającego od 2024 roku. Osoby, którym WZON przyzna od 87 do 100 punktów, mogą ubiegać się o nie od tego roku, osoby, które uzyskają od 78 do 86 punktów – od 2025 roku a osoby, które będą miały od 70 do 77 punktów – od 2026 roku.
Ten podział nie dotyczy osób z niepełnosprawnością, na których ich opiekunowie 1 stycznia br. lub później pobierali z organu gminy świadczenie pielęgnacyjne, specjalny zasiłek opiekuńczy albo zasiłek dla opiekuna. Takie osoby będą mogły ubiegać się o przyznanie świadczenia wspierającego już w tym roku, jeśli w decyzji o poziomie potrzeby wsparcia uzyskały co najmniej 70 punktów.
Wniosek o świadczenie wspierające (SWN) można złożyć wyłącznie drogą elektroniczną przez: Platformę Usług Elektronicznych (PUE) /e-ZUS, portal Emp@tia lub bankowość elektroniczną. Osoby niepełnosprawne nie muszą same składać wniosku. W ich imieniu taki wniosek może złożyć pełnomocnik lub przedstawiciel ustawowy (np. opiekun prawny).
Wysokość świadczenia wspierającego
Aby wyliczyć wysokość świadczenia wspierającego, należy sprawdzić liczbę punktów w decyzji ustalającej poziom potrzeby wsparcia wydanej przez wojewódzki zespół ds. orzekania o niepełnosprawności. Maksymalną kwotę świadczenia, czyli 220 proc. renty socjalnej – aktualnie 3919 zł otrzymają osoby, którym WZON w decyzji określił potrzebę wsparcia na poziomie od 95 do 100 punktów. Minimalną kwotę świadczenia tj. 40 proc. renty socjalnej, aktualnie 713 zł otrzymają osoby, jeśli potrzebę wsparcia określono na poziomie od 70 do 74 punktów. Wraz z marcową waloryzacją wysokość świadczenia wspierającego zostanie podwyższona z urzędu, bez konieczności składania wniosków.
ZUS będzie wypłacał świadczenie wspierające przelewem na numer rachunku bankowego w Polsce, który osoba z niepełnosprawnością poda we wniosku. Świadczenie wspierające będzie przysługiwać bez względu na dochód, będzie zwolnione z podatku dochodowego i nie będzie mogło zostać zajęte przez komornika.
Krystyna Michałek
regionalny rzecznik prasowy ZUS
w województwie kujawsko-pomorskim